Op de dag dat u werd benoemd was u op internet onvindbaar. Google gaf op uw naam geen resultaat. Uw loopbaan in het gevangeniswezen en de staatsveiligheid was zorgvuldig buiten de openbaarheid gehouden. Sindsdien, als minister van vreemdelingen en integratie, staat u vol in de schijnwerpers. Maar u blijft me een raadsel.
Geachte mevrouw Verdonk,
Op de dag dat u werd benoemd was u op internet onvindbaar. Google gaf op uw naam geen resultaat. Uw loopbaan in het gevangeniswezen en de staatsveiligheid was zorgvuldig buiten de openbaarheid gehouden. Sindsdien, als minister van vreemdelingen en integratie, staat u vol in de schijnwerpers. Maar u blijft me een raadsel.
Ik ben altijd nieuwsgieriger geweest naar een wereld zonder grenzen dan naar een wereld vol muren en forten, dus bewindslieden met de vluchtelingenportefeuille heb ik altijd wonderlijke mensen gevonden. Dat begon al met mijn tante, Elbarta Aleida Haars, staatssecretaris van justitie namens het CHU in de vroege jaren tachtig. Ze was nog van de generatie die dacht dat je tegen buitenlanders gewoon wat harder moest praten, dan verstonden ze je wel. Maar ze had een groot hart. God weet dat haar neven en nichten er baat bij hebben gehad dat tante af en toe bijsprong.
Als u neven en nichten heeft bent u vast vriendelijk tegen ze. Maar een groot hart heeft u niet. Het lijkt er zelfs op dat u helemaal niet van mensen houdt. Sinds uw aantreden komt u elke week met een nieuwe maatregel die mensen ontmenselijkt.
Ik was vorige week op de slotavond van de campagne ‘Zonder pardon op straat’. Een rode bus vol uitgeprocedeerde asielzoekers was langs veertien gemeentes getrokken waar bewoners en bestuurders protesteerden tegen hun uitzetting. Het was een vreemde gewaarwording: een zaal vol mensen wiens hoogste ambitie het is om Schrijnend Geval te worden. Ze vertelden verhalen over vermoorde echtgenoten, gekidnapte vrouwen en wrede geheime diensten ‹ en toch horen ze bij de 26.000 die weg moeten. Springlevende mensen zag ik, Tsjetsjenen met humor, Iraniërs met die omfloerste beschaving, een Kyrgizisch meisje met de mooiste ogen van heel Doetinchem. U bent het die van mensen gevallen maakt, en van deze mensen zelfs dat niet.
Tja, zegt u, dan hadden uw voorgangers die mensen maar geen eindeloze procedures moeten bezorgen, en daarmee valse hoop. De feitelijke uitzetting was altijd de ontbrekende schakel in de asielketen. U gaat daar verandering in aanbrengen. U gaat uitvoeren wat anderen hebben laten liggen. U laat mensen midden in de nacht van hun bed lichten en plaatst ze in de nieuwe uitzetcentra. Grote loodsen vol op elkaar gestapelde containercellen. Nauwelijks daglicht, een uurtje luchten per dag in kale kooien achter geblindeerde hekken, geen adequate rechtshulp.
U heeft een hele verwijdermachine tot uw beschikking. De Centrale Regie Terugkeer, Regionale Integrale Terugkeer Teams, Project Toezicht & Terugkeer, Mobiele Bijstandsteams, Terugkeertraject en Terugkeerbureau. Om ervoor te zorgen dat die machine aan de voorkant mensen uitspuugt moeten er aan de achterkant mensen in. En dus heeft u meer vreemdelingenpolitie op ‘vreemdelingentoezicht’ gezet, om veegacties te houden in de grote steden. Beter toezicht, zegt u, betekent een veiliger samenleving. Oftewel: hoe minder vreemdelingen, hoe veiliger het land. De huisjesmelkers, koppelbazen en mensensmokkelaars pakt u tot nu toe nauwelijks aan, wel de mensen die ze in hun val lokken. Want de containers, de cellen en de chartervluchten moeten vol. De machine moet draaien.
Uw werknemers ontwikkelen zich in hoog tempo tot een behendig soort omgekeerde mensensmokkelaars. Als iemand geen laissez-passer krijgt van zijn ambassade, krijgt hij een EU-document mee. ‘Fantasiedocumenten’, noemt hoogleraar immigratierecht Boeles die: de IND is helemaal niet bevoegd ze te maken. Als iemand zich bij binnenkomst alleen kan identificeren met een rijbewijs wordt zijn asielverzoek afgewezen; maar om hem op het vliegtuig te zetten geldt het als voldoende identiteitsbewijs. Als een land uitgezette groepen alleen terugneemt wanneer ze op het vliegveld worden overgedragen aan de geheime dienst, zoals de DGM in Congo, dan gaat de IND meteen accoord.
Hadden die mensen bij hun binnenkomst in Nederland maar niet moeten liegen, zegt u. Dat is de mythe waarop u en uw partij het asielbeleid baseren. Ahmed Pouri van Prime heeft de statistieken van de UNHCR er op nageplozen. Wat blijkt: in 2002 lieten andere rechtse regeringen in Europa als Zwitserland, Denemarken en Oostenrijk respectievelijk 2987, 1267 en 1073 asielzoekers toe. En Nederland? 198. Hoe zou het komen, vraagt Pouri zich af, dat alleen de leugenaars en gelukszoekers naar Nederland komen en de echte vluchtelingen niet?
De leugenaar, dat bent u. U wilt helemaal geen rechtvaardig vreemdelingenbeleid. U wilt gewoon geen vreemdelingen. Zie ook uw integratiebeleid. Het onzalige plan voor inburgeringscursussen in het land van herkomst gaat tragikomische taferelen opleveren. Analfabete vrouwen met cursusboekjes in dorpen waar de natuurlijke omgeving die je nodig hebt om een taal in je op te nemen ontbreekt, en ambassades die onderbemand, ongeschikt en ongeïnteresseerd zijn om de telefonische examens af te nemen. Als de regering daar niet veel geld in stopt, zei commissievoorzitter Jan Franssen, ‘dan is de maatregel bedoeld om immigratie af te remmen.’ En mochten de importbruiden het alsnog redden, schreef Haci Karacaer, dan zetten de politici hier ‘een toon die maar één ding betekent: oprotten met jullie.’
Als u zo doorgaat zijn er straks geen vreemdelingenzaken meer, en integratie hoeft ook niet langer. Zodat uw ministerspost kan worden geschrapt en u zelf weer in de onzichtbaarheid mag verdwijnen. Net als de laatste onnozele asielzoeker die het hier nog komt proberen. En net als het Nederland waar ik in wens te wonen.
Hoogachtend,
Chris Keulemans
schrijver en journalist, lid van de adviesraad van het ASKV/Steunpunt Vluchtelingen te Amsterdam
